Vinç Kancası Deyip Geçme;

Yeni çıkan 6331 sayılı İş Sağlığı ve İş Güvenliği Kanunu birçok değişiklikler yapmıştır. Birçok yönetmelikler yeniden düzenlenmiştir. Bunlardan bir tanesi de İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık Ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğidir. Bu yönetmelikte yapılan önemli değişiklik ise Kaldırma ve/veya İletme Araçlarının yaniVİNÇ’lerin periyodik kontrolleri maddesidir. 4857 sayılı kanuna bağlı yönetmelik kapsamında vinçlerin periyodik kontrolleri 3 ayda 1 yapılması gerekirken yeni yönetmelikte bu periyod “ilgili standartlarda aksi belirtilmedikçe azami yılda 1 yapılır” denmektedir. Bu denetimler 3. taraf “inspector” firmalar tarafından yapılmaktadır.

İşletmelerimiz vinçlerin kontrolleri için yılda 4 defa ödediği kontrol ücretlerini teke düşürmüştür. Bu işletmelerimizin mali yükümlülüğünü düşürmektedir.

Peki, vinçlerin kontrollerinin yılda 1 yapılması ne kadar doğru ve sağlıklıdır. Sorusuna cevap, tabi ki yeterli olmayacaktır. Vinçlerin kontrolleri artık firmada bulunan Kaldırma Taşıma Raylı Sistem Tavan Vinci Operatörlük Eğitiminden geçmiş Vinç Operatörleri tarafından yapılmalıdır. Sektörde Çok fazla olmamakla beraber Uzmanlar İş Makinaları ve Operatörlük Kursu gibi kurumlardan eğitim ve operatörlük belgesi alınabilir.

Operatörlük Eğitiminde Tavan Vinçleri ile alakalı birçok konu varken, bu yazımızda en son parça olan vinç kancalarında bahsedeceğiz.

Vinç Kancalarının kontrolleri;

1-      Kancaların periyodik kontrolleri kullanım şekil ve sıklığına bağlı olmakla beraber 3 ayı geçmeyecek şekilde o konuda eğitimli uzman bir personel tarafından kırıklara, çatlaklara, çentiklere, aşınma, oyukluk ve bozulmalara karşı gözle kontrol edilmelidir. (Bu personel Gözle Muayene yapabilecek yetkinlikte ve sertifikalı olmalıdır.)

2-      Kullandığımız ve/veya kullanacağımız kanca DIN veya TS standartlara uygun olmalıdır.

3-      Üzerinde kancayı tanımlayıcı bilgiler olmayan kancalar kullanmamalıdır.

4-      Kancaya emniyetli (anma) çalışma yükünden fazla yük yüklenmemelidir. (Şekil 1)

5-      Kancalara yükler kanca ekseninde yüklenmelidir. Yatay yük yüklenmemelidir. (Şekil 1)

6-      Kancaya takılacak halka, halat, zincir v.b. çapı kanca oturma boşluğu çapının 1/3’ü kadar olmamalıdır.

7-      İkili sapan uygulamalarında sapanlar dikey eksene 45° açı birbirlerine 90° ‘lik açı yapacak şekilde bağlanmalıdır. (Şekil 2)

8-      Kancaya yük kanca ağzından veya ağzına yakın bir yerden yüklenmemelidir. (Şekil 3)

9-      Kancaya takılacak halka, halat, zincir v.b. çapı kanca oturma boşluğuna tam oturduğundan emin olunmalıdır. Mandala asla yük bindirilmemelidir. (Şekil 1)

10-   Kanca ölçüleri; kullanma sonucu aşıntıya bağlı olarak şekilde işaretlenen bölgede %15’den fazla değişikliğe uğramış kancalar kullanılmamalıdır. (Şekil 4)

11-   Kanca ağız açıklığı  ‰25’inden fazla olan kancalar kanca ucu bükülmüş veya herhangi bir şekilde zarar görmüş kancalar kullanmamalıdır. Mandal kısmı, eğilmiş, aşınmış kancalarda düzgün çalışmayacaktır. (Şekil 5)

12-   Kancaları asla yandan, arkadan veya kanca ucundan yüklenmemelidir. (Şekil 6)

13-   Kancalarla beraber kullanılan kilit, halat, halka, zincir v.b. lerin kanca emniyetli çalışma (anma) yüküne uygun olmasına dikkat edilmelidir.

14-   Kancalar çelik halat veya zincirlerle kullanılmak üzere üretilmiştir. Sentetik malzemeli halatlar bağlantıların verimliliğini azaltabilir.

15-   Yük kaldırma esnasında kancaya darbe yaptırılmamalıdır.

16-   Titreşimli olacak şekilde yüklenen kancalar periyodik olarak manyetik parçacık veya penentrant testi ile kontrol edilmelidir

17-   Çatlamış, aşınmış, oyuk oluşmuş kancaları kullanımdan çekilmelidir.

18-   Kancaları bükerek, kaynatarak, ısıtarak vb. yollarla asla düzeltmeye kalkılmamalıdır.

19-   Yanlış diş veya sap çap ölçüsü seçimi yükün kaymasına, düşmesine sebep olabilir.

20-   Kanca sapına açılacak diş boyu kullanılacak somun yüksekliğinden daha az olmamalıdır.

21-   Kanca sapına delik delinmesi ve deliğin içine diş açılması için tasarlanmamıştır.

Emin YAMAN

Uzmanlar İş Makinaları ve Operatörlük Kursu

Eğitim Koordinatörü

www.uzmanlarismakinalarikursu.com

info@uzmanlarismakinalarikursu.com

0216 610 0 611